Дар фазои васеи авиатсияи тиҷоратӣ ду ширкатҳои калон мавҷуданд, ки қисми зиёди ҳавопаймоҳои тиҷоратии ҷаҳонро истеҳсол менамоянд. Ширкатҳои мазкур “Boeing” ва “Airbus” мебошанд. Дар мақолаи мазкур диққати асосӣ ба фарқияти ҳавопаймоҳои ин ду ширкат равона мегардад.

Тарроҳӣ

Фарқияти аввал ин дар тарҳрезии ҳавопаймоҳои ширкатҳои мазкур мебошад. Ширкати “Boeing” ба усули анъанавии идоракунии ҳавопаймо такя намуда, аксар вақт ба сарнишинон идоракунии дастиро пешниҳод менамояд. Аз тарафи дигар, ширкати “Airbus” дар раванди парвоз, бештар усули автоматикунониро ҷорӣ менамояд.

Сохти кабина

Ҳангоми ворид шудан ба кабина фарқиятҳои назарраси ҳавопаймои “Boeing” ва “Airbus”-ро мушоҳида кардан мумкин аст. Кабинаҳои ҳавопаймоҳои “Boeing” маъмулан юғ (штурвал) доранд, дар ҳоле ки дар ҳавопаймоҳои “Airbus” дастаки паҳлӯи (боковой ручки) истифода мегардад.

Системаҳои идоракунӣ 

Хусусияти дигари фарқкунанда ин системаҳои идоракунӣ мебошанд. Ҳавопаймои ширкати “Boeing” аксар вақт ба назорати дастии сарнишинон такя менамояд, ки иртиботи мустақимро миёни марказҳои идоракунӣ ва ҳавопаймо фароҳам меорад. Баръакси ин, ширкати “Airbus” технологияи парвоз ба ноқил (fly-by-wire)-ро татбиқ менамояд, ки дар он системаҳои электронӣ фармонҳои сарнишинонро тафсир ва амалӣ менамоянд.

Усули истеҳсолӣ

Ширкатҳои “Boeing” ва “Airbus” фалсафаи гуногуни истеҳсолӣ доранд. Ширкати “Boeing” одатан ҳавопаймоҳоро бо истифода аз усули анъанавии конвейерӣ месозад, ки дар он ҳар як ҳавопаймо аз як пайдарпаии истеҳсолии муқарраршуда мегузарад. Баръакс, ширкати “Airbus” усули бештари модулиро истифода мебарад, ки ҷузъҳои гуногун дар корхонаҳои гуногун истеҳсол карда шуда ва сипас ҷамъ карда мешаванд.

Қоидаҳои номгузории киштиҳои ҳавоӣ

Шакли номгузории ҳавопаймоҳои “Boeing” ва “Airbus” низ фарқкунанда мебошад. Ҳавопаймоҳои “Boeing” маъмулан бо “7” ё “7E” номгузорӣ мешаванд, масалан, 737, 777, дар ҳоле ки ҳавопаймоҳои “Airbus” маҷмӯи ҳарфҳо ва рақамҳоро истифода мебарад, мисол A320, A380. Ин тафовут муайянкунандаи рақами идентификатсионии истеҳсолкунанда ва силсилаи ҳавопайморо таъмин менамояд.

Ҳаҷм ва иқтидор

Ҳангоми муқоисаи моделҳои шабеҳ дар дарозии парвоз ва иқтидори ғунҷоиши мусофирон миёни ҳавопаймоҳои ширкатҳои “Boeing” ва “Airbus” фарқиятҳо вуҷуд доранд. Масалан, ҳавопаймоҳои Boeing 737 ва Airbus A320 рақибони мустақим мебошанд, аммо моделҳои мушаххас метавонанд дар масофаи парвоз ва ғунҷоиши мусофирон фарқият дошта бошанд.

Корҳои илмӣ-тадқиқотӣ ва корҳои таҷрибавии конструкторӣ (НИОКР) ва инноватсионӣ

Ширкатҳои “Boeing” ва “Airbus” аксар вақт ба тадқиқот ва рушди усулҳои гуногунро истифода мебаранд. “Boeing” бештар ба такмили афзояндаи моделҳои мавҷуда афзалият диҳад, “Airbus” баъзан тарҳҳои боз ҳам инқилобӣ, аз қабили A380-ро интихоб менамояд. Бо вуҷуди ин, ҳарду ширкатҳои истеҳсолкунанда кӯшиш ба харҷ медиҳанд, ки дастовардҳои технологиро дар самти сарфаи сӯзишворӣ ва маводоти авиатсионӣ татбиқ намоянд.

Ҳузур дар бозори ҷаҳонӣ  

Ширкати “Boeing” воқеъ дар ИМА ва ширкати “Airbus”, ки дар Аврупо қарор дорад, ҳузури ҷаҳонӣ ва таъсири назаррас дар саноати аэрокайҳонӣ низ доранд. Ширкати “Boeing” таърихи тӯлонӣ дошта, фаъолияти худро дар аввали асри ХХ оғоз намудааст, дар ҳоле ки ширкати “Airbus” дар соли 1970 таъсис ёфта, як ширкати нисбатан нав мебошад.

Дар соҳаи авиатсия, ширкатҳои “Boeing” ва “Airbus” ширкатҳои бузург мебошанд, ки ҳар кадоми онҳо бо тарҳ ва истеҳсоли ҳавопаймоҳо муносибати беназири худро доранд. Новобаста аз он ки тарҳи дохили кабина, системаҳои назорат ё усули истеҳсолӣ миёни ҳавопаймоҳои ширкатҳои мазкур ба назар мерасанд, ҳарду истеҳсолкунанда бештар ба ҷорӣ намудани инноватсия ва таъмини бехатарии мусофирон иқдомҳои назаррасро роҳандозӣ менамоянд.